Kisitsisaataasivimmi kisitsisit nutaat

Naatsorsueqqissaartarfiup ullumi kisitsisaataasivimmi kisitsisit nutaat tupanut akileraarummut eqqussinerit saqqummersippai. Kisitsisit ilaatigut ima imaqarput, nunap karsianut iluanaarutit aamma naatsorsuinerit tupat nalinginnaasut imusassallu inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut aammalu inuiaqatigiit tamakkerlugit eqqunneqartartut amerlassusaat.

 

Takussutissaq 1. Tupap eqqunneqartup annertussusaa nunattalu karsiata iluanaarutai

	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
	Kg-mut, eqqunneqartartup annertussusaa
Katillugit ............	104.144	100.443	111.723	82.663	87.369	84.183	88.683	84.054	77.340	87.424
Sikaritsit .............	72.093	65.172	68.346	44.359	47.854	42.464	50.943	46.200	47.957	44.327
Imusassaq ...........	32.051	35.270	43.377	38.304	39.515	41.719	37.740	37.854	29.383	43.097
	1.000 kr.-inngorlugu, nunatta karsiata iluanaarutai
Katillugit ............	195.749	185.904	202.280	141.038	152.285	138.938	158.081	149.436	143.054	147.875
Sikaritsit .............	160.767	145.335	152.413	98.920	106.714	94.696	113.604	103.026	106.945	99.867
Imusassaq ...........	34.982	40.569	49.867	42.117	45.571	44.243	44.477	46.409	36.109	48.008

¹ Imusassaq annertussutsimut, tassaapput nioqqutissat ukuusut: Tupat aggorluakkat, tupat aggorluagaanngitsut, sikaajaqqat 3 gram-imit oqinnerit, sikaat 3 gram-imit oqimaannerit taavalu sunoorsit/sukuluut.

² Imusassaq 1.000 kr.-imut nioqqutissat note 1-miittup assigai, kisianni sikaritsit pappiliartaat kisitsisini ilaaginnarpoq.

 

Naatsorsorutsigu pujortarneq ataaseq tupamik 1 gram-imik imaqartartoq, 2019-imi tupanik eqqussineq inuiaqatigiinnut tamanut naatsorsuutigigaanni Kalaallit Nunaanni 15-ileereersimasoq ukiumut ullut tamaasa tupat 5,4 pujortarsimassavaa, takuuk titartagaq 1.

 

Titartagaq 1. Inuup ataatsip 15-ileereersimasup agguaqatigiissillugu ullut tamaasa pujortartagaasa amerlassusaat

 

Takussutissiami 2-mi takutinneqarpoq inuiaqatigiit ataatsimut naatsorsussagaani 15-ileereersimasut pujortartartut amerlassusaat.

 

 

Takussutissiaq ima atuarneqassaaq, assersuutigalugu ”nalinginnaasut”-mik pujortartartup ullormut 8 tupat pujortartarpagit 2018-imi tupanik eqqussineq tunngavigalugu 15-ileereersimasut ullormut 8-nik pujortartartut 60,1 procentiussapput.

 

Takussutissaq 2. Assigiinngitsunik amerlassusilinnik pujortartartut annertussusaat

	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Ulloq unnuarlu pujortartakkat	Innuttaasunut 15-ileereersimasunut procentinngorlugu
Inuk ataaseq 7-nik pujortartarpat .....	93,5	89,6	99,3	73,5	77,7	75,0	79,0	74,8	68,6	77,4
Inuk ataaseq 8-nik pujortartarpat .....	81,8	78,4	86,9	64,3	68,0	65,6	69,1	65,4	60,1	67,7
Inuk ataaseq 9-nik pujortartarpat .....	77,0	73,8	81,8	60,5	64,0	61,7	65,0	61,6	56,5	63,7
Inuk ataaseq 10-nik pujortartarpat ....	72,7	69,7	77,2	57,2	60,5	58,3	61,4	58,2	53,4	60,2
Inuk ataaseq 11-nik pujortartarpat ....	68,9	66,0	73,2	54,2	57,3	55,2	58,2	55,1	50,6	57,0
Inuk ataaseq 12-nik pujortartarpat ....	65,5	62,7	69,5	51,5	54,4	52,5	55,3	52,3	48,0	54,2
Inuk ataaseq 13-nik pujortartarpat ....	62,4	59,7	66,2	49,0	51,8	50,0	52,6	49,8	45,8	51,6
Inuk ataaseq 14-nik pujortartarpat ....	59,5	57,0	63,2	46,8	49,5	47,7	50,3	47,6	43,7	49,2
Inuk ataaseq 16-nik pujortartarpat ....	56,9	54,5	60,5	44,8	47,3	45,6	48,1	45,5	41,8	47,1
Inuk ataaseq 18-nik pujortartarpat ....	54,6	52,2	57,9	42,9	45,3	43,7	46,1	43,6	40,0	45,1
Inuk ataaseq 20-nik pujortartarpat ....	52,4	50,2	55,6	41,2	43,5	42,0	44,2	41,9	38,4	43,3

Malugiuk: Ataatsimik pujortarneq ima nassuiaasigaavoq, sikaritsimik nalinginnaasumik pujortarneq imaluunniit tupap angissusaa sikaritsitut nalinginnaasutut angissusilik.

 

Kisitsisit qulaani takuneqarsinnaasut saniatigut kisitsisaataasivimmi kisitsisit allat ukununnga tunngasut takuneqarsinnaapput; sikaritsit pappiliartaanik, tupanik aggorluakkanik aggoqqissaagaanngitsunillu, sikaajaqqanik sikaanillu eqqussuinerit. Taakku uumap ataani nassuiarneqarput.

 

Tabeli 1. Nunatta karsiata eqqussuinermi tupanit akitsuuserneqartunit iluanaarutai

	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
	Tupanut akitsuutit, 1.000 kr.
Sikaritsit ......................	160.767	145.335	152.413	98.920	106.714	94.696	113.604	103.026	106.945	99.867
Sikaritsit pappiliartaat ............	10.442	14.899	20.418	16.626	20.598	18.608	20.499	20.522	16.681	16.371
Tupat aggorluakkat ..............	15.214	14.440	14.090	11.549	9.635	8.893	7.624	7.338	5.585	10.681
Tupat aggorluagaanngitsut ........	9.082	10.957	15.044	13.694	14.958	16.528	16.001	15.088	11.896	16.419
Sikaajaqqat 3 gram-imit oqinnerit ....	170	211	261	211	294	211	292	381	167	317
Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit .....	75	61	54	37	86	4	-	4	14	10
Sunoorsit/sukuluut il.il. ............	-	-	-	-	-	-	61	3.075	1.768	4.210
Katillugit ......................	195.749	185.904	202.280	141.038	152.285	138.938	158.081	149.436	143.054	147.875
	Agguaqatigiissillugu inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut eqqussinermi akitsuutit
Sikaritsit ......................	3.689	3.311	3.462	2.248	2.426	2.154	2.584	2.341	2.425	2.258
Sikaritsit pappiliartaat ............	240	339	464	378	468	423	466	466	378	370
Tupat aggorluakkat ..............	349	329	320	262	219	202	173	167	127	242
Tupat aggorluagaanngitsut ........	208	250	342	311	340	376	364	343	270	371
Sikaajaqqat 3 gram-imit oqinnerit ....	4	5	6	5	7	5	7	9	4	7
Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit .....	2	1	1	1	2	0	0	0	0	0
Sunoorsit/sukuluut il.il. ............	0	0	0	0	0	0	1	70	40	95
Katillugit ......................	4.492	4.235	4.594	3.205	3.462	3.161	3.596	3.396	3.244	3.344
	Agguaqatigiissillugu Inummut ataatsimut eqqussinermi akitsuutit
Sikaritsit ......................	2.854	2.573	2.705	1.763	1.907	1.697	2.038	1.848	1.915	1.785
Sikaritsit pappiliartaat ............	185	264	362	296	368	334	368	368	299	293
Tupat aggorluakkat ..............	270	256	250	206	172	159	137	132	100	191
Tupat aggorluagaanngitsut ........	161	194	267	244	267	296	287	271	213	293
Sikaajaqqat 3 gram-imit oqinnerit ....	3	4	5	4	5	4	5	7	3	6
Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit .....	1	1	1	1	2	0	0	0	0	0
Sunoorsit/sukuluut il.il. ............	0	0	0	0	0	0	1	55	32	75
Katillugit ......................	3.475	3.291	3.590	2.514	2.722	2.491	2.836	2.680	2.562	2.643

 

Tabeli 2. Tupat eqqunneqartartut oqimaassusaat

	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
	Oqimaassuseq kilo-nngorlugu
Sikaritsit ......................	72.093	65.172	68.346	44.359	47.854	42.464	50.943	46.200	47.957	44.327
Sikaritsit pappiliartaat ............	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Tupat aggorluakkat ..............	13.059	12.395	12.094	9.913	8.270	7.633	6.544	6.299	4.794	9.137
Tupat aggorluagaanngitsut ........	18.458	22.271	30.577	27.833	30.403	33.593	30.522	30.667	24.179	33.210
Sikaajaqqat 3 gram-imit oqinnerit ....	392	488	603	488	678	486	674	880	384	732
Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit .....	142	116	102	70	164	7		8	26	19
Katillugit ......................	104.144	100.443	111.723	82.663	87.369	84.183	88.683	84.054	77.340	87.424
	Agguaqatigiissillugu inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut gram-inngorlugu
Sikaritsit  ......................	1.654	1.485	1.552	1.008	1.088	966	1.159	1.050	1.087	1.002
Sikaritsit pappiliartaat ............	…	…	…	…	…	…	…	…	…	…
Tupat aggorluakkat ..............	300	282	275	225	188	174	149	143	109	207
Tupat aggorluagaanngitsut ........	424	507	694	633	691	764	694	697	548	751
Sikaajaqqat 3 gram-imit oqinnerit ....	9	11	14	11	15	11	15	20	9	17
Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit .....	3	3	2	2	4	0	0	0	1	0
Katillugit ......................	2.390	2.288	2.537	1.879	1.986	1.915	2.018	1.910	1.754	1.977
	Agguaqatigiissillugu inummut ataatsimut ukiui apeqqutaatinnagu gram-inngorlugit
Sikaritsit ......................	1.280	1.154	1.213	791	855	761	914	829	859	792
Sikaritsit pappiliartaat ............	…	…	…	…	…	…	…	…	…	…
Tupat aggorluakkat ..............	232	219	215	177	148	137	117	113	86	163
Tupat aggorluagaanngitsut ........	328	394	543	496	543	602	548	550	433	593
Sikaajaqqat 3 gram-imit oqinnerit ....	7	9	11	9	12	9	12	16	7	13
Sikaat 3 gram-imit oqimaannerit .....	3	2	2	1	3	0	0	0	0	0
Katillugit ......................	1.849	1.778	1.983	1.474	1.562	1.509	1.591	1.507	1.385	1.562

Malugiuk: Tabelip takujuminartuunissaa eqqarsaatigalugu ukiut ilaat ilanngunneqanngillat. Tabelimi uani ukiut ilaanngittut kisitsisaataasivimmi pissarsiarineqarsinnaapput. 

Innuttaasut agguaqatigiissillugit amerlassusaat inummut ataatsimut akitsuutit naatsorsorneqarnerannut atorneqarput.

Najoqqutaq: http://bank.stat.gl/ALDTOB3

 

Eqqussineq atuinerlu

Kisitsisit Kisitsisaataasivimmiittut Kalaallit Nunaanni tupanik eqqussuinermut akileraarutaasimasunik imaqarput. Eqqussineq qanoq pujortartoqartartigineranut naatsorsuutitut atorneqassappat eqqaamaqquneqarpoq, eqqussuinerup atuinerullu akornanni pissutsit ataqatigiinneranni paasiuminaattoqarsinnaammat.

 

·         Toqqorsivimmut/ quersuarmut pisiniarneq: tamanna ilaatigut Kalaallit Nunaanni sunniuteqarpoq, uani eqqartorneqarpoq inuiaqatigiit ikitsunnguunnerat pissutaallini assartuinermi unammillernartoqarsinnaasarnera, taamaasillunilu sillimasariaqartarneq. Tamanna atuinermut allannguinngilaq, kisianni eqqussuinermi ukiumiit ukiumut allanngorarnerinut sunniuteqarsinnaavoq.

·         Nioqqutissat pisoqalisimasut imaluunniit aserorsimasut maanngaannartut: Tamanna sunniutaagajuppoq pingaartumik ataatsimut annertussuseq isiginiassagaanni, kisianni soorunami nalunaarsuutimut annikikkaluamik sunniuteqarsinnaavoq kommunenili ataasiakkaani nioqqutissat immikkoortitat annertusippata ass. nalaatsornikkut ajutoorsimasut imalunniit aserorsimasut naatsorsuutinut sunniuteqarsinnaasarput.

·         Eqqunneqartut nalunaarutigineqanngitsut (netto-grænsehandel): Nunamiit nunap sanilianut ajornannginnerusumik isersinnaaneq, tupa assigisaalu nunami allami akikinneruppata eqqussuinermit annertunerusumik atuisoqarsinnaavoq. Tamanna Kalaallit Nunaanni akitsuutsip qaffasinnera pissutaalluni sunniuteqarsinnaavoq – Kisianni Kalaallit Nunaata inissisimanera pissutaalluni taamaallaat tikiffigineqarsinnaasut ikitsuinnaapput.

·         Nunat assigiinngitsut akornanni mittarfeqarfinni akitsuusigaangitsumik pisiniarneq: tamanna naatsorsuinermut ilaanngilaq, periaaseq taanna nunani avannarlerni atuuppoq.

·         Takornariat, tikeraat imaluunnit ukiup ilaatigut sulisartut atuinerat: Takornariat, tikeraat imaluunnit ukiup ilaatigut sulisartut tupamik atuinerat erseqqissarneqanngilaq. Kommune amerlasuunik takornarialik, takeraalik imaluunniit ukiup ilaatigut suliartortullik inummut ataatsimut annertunerusumik pilersorneqarsinnaavoq, kommunemut allaniit takornariakinnerusumut, tikeraakinnerusumut imalunniit ukiup ilaatigut sulisartukinnerusumut sanilliullugu.

 

Eqikkaanermi imaappoq, nalunaarsuutini Kalaallit Nunaannut tupamik eqqussukkat qularnanngitsumik atuinerup annerpaartarivaa. Naatsorsuinermi pissutsit taaneqartut pissutaallutik atuinerup eqqussuinerullu qanoq nikingatiginerat eqqortumik oqaatigineqarsinnaanngilaq.